🧩 Συναίνεση και Ασφαλείς Ενήλικες: Γιατί δεν διδάσκουμε πια το “Μη μιλάς σε ξένους”!

Για πολλά χρόνια, οι γονείς και τα σχολεία δίδασκαν στα παιδιά την έννοια του «κίνδυνου από αγνώστους». Η λογική ήταν απλή: αν τα παιδιά φοβούνται τους ξένους, θα προστατευτούν από πιθανούς απαγωγείς ή κακοποιούς.

Όμως σήμερα ξέρουμε ότι αυτό το μήνυμα είναι προβληματικό. Δεν προστατεύει πραγματικά τα παιδιά. Και πολλές φορές, κάνει περισσότερο κακό παρά καλό.

❌ Γιατί όχι «μη μιλάς σε ξένους»;

🔸 Δημιουργεί φόβο

Όταν λέμε στα παιδιά ότι όλοι οι ξένοι είναι δυνητικά επικίνδυνοι, καλλιεργούμε μια κουλτούρα φόβου. Το παιδί μαθαίνει να φοβάται όποιον δεν γνωρίζει — ακόμα και ανθρώπους που θα μπορούσαν να το βοηθήσουν, όπως έναν αστυνομικό ή μια μητέρα σε μια παιδική χαρά, αν χαθεί.

🔸 Δεν μοιάζουν όλοι οι «κακοί» με κακούς

Η εικόνα του κακού ανθρώπου με μουστάκι και μαύρα ρούχα είναι παραμυθένια. Στην πραγματικότητα, οι άνθρωποι που βλάπτουν παιδιά είναι συχνά γοητευτικοί, ευγενικοί και “κανονικοί” στην όψη.

🔸 Οι περισσότεροι θύτες δεν είναι ξένοι

Τα στατιστικά δείχνουν ότι στη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων παιδικής κακοποίησης, ο θύτης είναι κάποιος που το παιδί ήδη γνωρίζει και εμπιστεύεται. Μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό αφορά τελείως αγνώστους.

Άρα, αν διδάξουμε στα παιδιά ότι μόνο οι ξένοι είναι επικίνδυνοι, δεν τα προστατεύουμε. Τα αφήνουμε ευάλωτα σε ανθρώπους του περιβάλλοντός τους — ακόμα και σε συνομηλίκους. Σε σχεδόν 1 στις 4 περιπτώσεις, ο θύτης είναι κάτω των 18.

✅ Πώς προστατεύουμε τα παιδιά μας με υγιή τρόπο;

Αντί για φόβο, καλλιεργούμε εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και στις αισθήσεις τους. Αντί να δίνουμε οδηγίες όπως “Μην πας πουθενά με άγνωστο”, τους μαθαίνουμε να αναγνωρίζουν «παράξενες» συμπεριφορές — όχι παράξενους ανθρώπους.

Μιλάμε στα παιδιά για τους "tricky people" — όχι ανθρώπους που μοιάζουν διαφορετικοί, αλλά ανθρώπους που φέρονται με τρόπο που προκαλεί ένα «μπεεε» (το γνωστό στομαχικό αίσθημα).

🔍 Ποια είναι τα σημάδια ενός “tricky” ενήλικα;

📌 Ζητάει βοήθεια από το παιδί (π.χ. «βοήθησέ με να βρω το σκυλάκι μου»)

👶🏽 Τα παιδιά πρέπει να ξέρουν πως αν ένας ενήλικας χρειάζεται βοήθεια, θα ζητήσει από άλλον ενήλικα — όχι από παιδί.

📌 Λέει ότι υπάρχει «έκτακτη ανάγκη» και πρέπει να φύγουν μαζί

🔑 Εδώ βοηθά να έχετε συμφωνήσει με το παιδί μια μυστική λέξη ασφαλείας.

📌 Προσπαθεί να βρεθεί μόνος με το παιδί χωρίς την έγκριση των γονιών

Π.χ. “Έλα να σου δείξω κάτι στο αυτοκίνητο”, ή “Δεν χρειάζεται να πεις τίποτα στη μαμά σου.”

📌 Του κάνει πολλά δώρα ή του λέει συνεχώς πόσο ιδιαίτερο είναι

💬 Πείτε στο παιδί πως αν κάποιος του προσφέρει κάτι (σοκολάτα, δώρο, λεφτά), χρειάζεται πάντα να ρωτήσει έναν γονέα πρώτα.

📌 Του ζητάει να κρατήσει μυστικά

🛑 Όλα τα μυστικά που σχετίζονται με το σώμα, την επαφή ή τον φόβο πρέπει να λέγονται. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να πει σε ένα παιδί “θα μπλέξεις αν μιλήσεις.”

📌 Επιμένει σε σωματική επαφή ή θυμώνει όταν το παιδί λέει “όχι”

👋🏽 Το παιδί έχει δικαίωμα στο σώμα του. Όταν λέει «όχι» σε αγκαλιές, γαργαλητά ή φιλιά, πρέπει να γίνεται σεβαστό. Αν κάποιος θυμώσει ή επιμένει, αυτό είναι μεγάλο προειδοποιητικό σημάδι.

📌 Αγγίζει ή ζητάει να δει/αγγίξει τα ιδιωτικά σημεία του παιδιού

🚨 Μιλήστε ξεκάθαρα στα παιδιά για τα μέρη του σώματος που καλύπτονται από το μαγιό, και για το ότι κανείς δεν πρέπει να τα αγγίζει, να τα βλέπει ή να ζητάει να τα φωτογραφίσει.

💛 Ποιοι είναι οι ασφαλείς ενήλικες;

Ένας ασφαλής ενήλικας είναι εκείνος που:

✔️ Σέβεται τα όρια ✔️ Δεν ζητάει μυστικά ✔️ Δεν προσπαθεί να μείνει μόνος με το παιδί ✔️ Δεν φοβίζει, δεν πιέζει ✔️ Ενθαρρύνει το παιδί να μιλάει στους γονείς του

🧩 Δεν θέλουμε τα παιδιά να ζουν με φόβο. Θέλουμε να ζουν με γνώση. Η ασφάλεια ξεκινά από την εμπιστοσύνη στον εαυτό και στους ανθρώπους που τους αγαπούν.

Δώσε στο παιδί σου το δώρο της γνώσης και της φωνής. Είναι το καλύτερο εργαλείο προστασίας.